२६ डिसेंबर महान क्रांतिकारक उधम सिंह यांना जयंती निमित्त विनम्र अभिवादन.

उधम सिंग (२६ डिसेंबर १८९९ - ३१ जुलै १९४०) हे भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यातील एक महान सेनानी आणि क्रांतिकारक होते. 

उधम सिंग यांनी लंडनला जाऊन जालियनवाला बाग घटनेच्या वेळी पंजाबचे गव्हर्नर जनरल असलेल्या मायकेल ओडवायरला गोळ्या घातल्या .  अनेक इतिहासकारांचा असा विश्वास आहे की हे हत्याकांड ओ'ड्वायर आणि इतर ब्रिटिश अधिकाऱ्यांनी सुनियोजित कट रचले होते, जे पंजाब प्रांतावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी केले गेले होते.

उधम सिंग चरित्र

    उधम सिंह यांचा जन्म 26 डिसेंबर 1899 रोजी पंजाब प्रांतातील संगरूर जिल्ह्यातील सुनम गावात एका कंबोज शीख कुटुंबात झाला . उधम सिंग यांच्या आईचे 1901 मध्ये आणि वडिलांचे 1907 मध्ये निधन झाले. या घटनेमुळे त्यांना मोठ्या भावासह अमृतसर येथील एका अनाथाश्रमात आश्रय घ्यावा लागला. उधम सिंग यांचे बालपणीचे नाव शेर सिंग आणि त्यांच्या भावाचे नाव मुक्तासिंग होते, त्यांना अनाथाश्रमात अनुक्रमे उधम सिंग आणि साधू सिंग अशी नवीन नावे मिळाली. इतिहासकार मालती मलिक यांच्या म्हणण्यानुसार, उधम सिंह हे देशातील सर्व धर्मांसाठी समानतेचे प्रतीक होते आणि म्हणूनच त्यांनी आपले नाव बदलून 'राम मोहम्मद सिंह आझाद' असे ठेवले जे भारतातील तीन प्रमुख धर्मांचे प्रतीक आहे.

1917 मध्ये त्यांच्या मोठ्या भावाचाही मृत्यू झाला तेव्हा उधम सिंह यांचे जीवन अनाथाश्रमात सुरू होते. तो पूर्ण अनाथ झाला. 1919 मध्ये ते अनाथाश्रम सोडून स्वातंत्र्यलढ्यातील क्रांतिकारकांमध्ये सामील झाले. उधम सिंग अनाथ होते पण तरीही ते खचले नाहीत आणि देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी आणि जनरल डायरला मारण्याचे व्रत पूर्ण करण्यासाठी त्यांनी काम सुरू ठेवले.

मायकेल ओडवायरचा गोळ्या झाडून मृत्यू झाला

        13 एप्रिल 1919 रोजी झालेल्या जालियनवाला बाग हत्याकांडाचा उधम सिंह प्रत्यक्षदर्शी साक्षीदार होता . राजकीय कारणांमुळे जालियनवाला बागेत मारल्या गेलेल्या लोकांची नेमकी संख्या कधीच उघड झाली नाही. या घटनेने वीर उधम सिंह हादरले आणि त्यांनी जालियनवाला बागेची माती हातात घेऊन मायकेल ओडवायरला धडा शिकवण्याची शपथ घेतली. हे उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी उधम सिंग यांनी आफ्रिका , नैरोबी , ब्राझील आणि अमेरिकेत वेगवेगळ्या नावांनी प्रवास केला . उधम सिंग 1934 मध्ये लंडनला पोहोचले आणि तिथे 9, एल्डर स्ट्रीट कमर्शियल रोड येथे राहू लागले. तेथे त्याने प्रवासासाठी एक कार खरेदी केली आणि आपले ध्येय पूर्ण करण्यासाठी सहा गोळ्या असलेले रिव्हॉल्व्हर देखील खरेदी केले. भारताचा हा शूर क्रांतिकारक मायकेल ओडवायरला मारण्यासाठी योग्य वेळेची वाट पाहू लागला.

        1940 मध्ये उधम सिंग यांना आपल्या शेकडो भाऊ-बहिणींच्या मृत्यूचा बदला घेण्याची संधी मिळाली. 13 मार्च 1940 रोजी, जालियनवाला बाग हत्याकांडानंतर 21 वर्षांनी, रॉयल सेंट्रल एशियन सोसायटीने लंडनच्या कॅक्सटन हॉलमध्ये एक बैठक घेतली, जिथे मायकेल ओ'डवायर वक्ते होते. उधमसिंह त्या दिवशी वेळेवर सभेच्या ठिकाणी पोहोचले. त्याने आपले रिव्हॉल्व्हर एका जाडजूड पुस्तकात लपवले. त्यासाठी त्याने पुस्तकाची पाने रिव्हॉल्व्हरच्या आकारात अशा प्रकारे कापली होती की, डायरचा जीव घेणारे शस्त्र सहज लपवता येईल.

        बैठकीनंतर उधम सिंग यांनी भिंतीच्या मागून पोझिशन घेत मायकल ओडवायरवर गोळीबार केला. मायकेल ओ'डवायरला दोन गोळ्या लागल्या आणि त्याचा जागीच मृत्यू झाला. उधम सिंगने तेथून पळून जाण्याचा प्रयत्न केला नाही आणि स्वत:ला अटक करण्यासाठी आत्मसमर्पण केले. त्याच्यावर कारवाई झाली. 4 जून 1940 रोजी उधम सिंग यांना हत्येचा दोषी ठरवण्यात आला आणि 31 जुलै 1940 रोजी त्यांना पेंटनविले तुरुंगात फाशी देण्यात आली .

भारतातील अनेक ठिकाणांना शहीद उधमसिंह कंबोज यांची नावे देण्यात आली आहेत.